Kuzey Kutbu’nda patlamaya hazır ‘cıva bombası’: Sıcaklıklar arttıkça tehdit büyüyor
Güney Kaliforniya Üniversitesi Dornsife Edebiyat, Sanat ve Bilim Fakültesi (USC) araştırmacıları tarafından yayınlanan yeni bir çalışmada, Kuzey Kutup bölgesindeki cıva sorunu ele alınıyor.
USC Dornsife’da Dünya Bilimleri ve Çevre Çalışmaları profesörü olan Josh West, “Kuzey kutbunda patlamayı bekleyen dev bir cıva bombası olabilir” diyor.
Neden kuzey kutbunda cıva var?
Atmosfer dolaşımı sırasında cıva daha yüksek enlemlere doğru hareket etme eğilimindedir. Bu durum, Kuzey Kutup bölgesinde cıvanın birikmesine ve burada bitkiler tarafından emilip ölmesine neden olur, böylece cıva toprağın bir parçası haline gelir.
Binlerce yıldır donmuş halde bulunan toprak iklim değişikliğiyle beraber küresel ısınmanın artmasıyla çözülür ve ortaya daha önce birikmiş olan cıva çıkar. Daha önce yapılan araştırmalarda cıvanın en çok Kuzey Kutup bölgesinde bulunduğu açığa çıkmıştı.
Böylece uzun yıllardır biriken cıva donmuş toprakta bir tehlike unsuru oluşturmaz. Lakin Kuzey Kutup bölgesi küresel ortalamadan dört kat daha hızlı ısınıyor ve bu durum toprak çözündüğünde zehirli metalin serbest kalmasına neden oluyor.
2050 yılında Kuzey Kutbu’ndaki 5 milyon kişi tehdit altında kalacak
2050 yılına kadar donmuş toprağın tamamen çözünmesi öngörülüyor, bu demek oluyor ki Kuzey Kutbu’nda yaşayan 5 milyon insan için büyük bir çevre ve sağlık tehdidi oluşacak. İçme suyu yoluyla cıva tüketme riski asgari düzeyde olmakla beraber çoğu insan beslenmesinde bir miktar cıvaya maruz kalmakta.
Araştırmacılar, cıva rezervlerindeki miktarın ne kadar olduğunu tahmin etmeye çalışmakta. Farklı toprak türlerinde farklı miktarda cıvanın biriktiğini fark eden araştırmacılardan biri olan doktora adayı Isabel Smith, ‘Tüm faktörleri hesaba katarak önümüzdeki birkaç on yıl içinde donmuş toprak erimeye devam ettikçe salınabilecek toplam cıvanın daha doğru bir tahminini elde edebiliriz” diyor.