Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıkladı.
TÜİK verilerine göre TÜFE’deki değişim mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,37 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 75,45 oldu.
Enflasyon beş aylık süreçte yüzde 22,72 olarak açıklandı.
EKONOMİSTLER NE BEKLİYORDU?
Ekonomistlerin beklentisi mayıs ayında TÜFE’nin yüzde 3,04 oranında artması, yıllık bazda ise yüzde 74,89 seviyesine yükselmesi yönündeydi.
MEHMET ŞİMŞEK: EN KÖTÜSÜ GERİDE KALDI
Geçmiş 12 ayın birikimli etkilerini içeren yıllık enflasyonda en yüksek seviyeyi bu ay gördük. Enflasyonla mücadelede geçiş dönemi böylece tamamlandı, dezenflasyon sürecine giriyoruz.
Enflasyonda kalıcı düşüş haziranda başlayacak. Yıllık enflasyon yüksek ihtimalle üçüncü çeyrek sonunda yüzde 50’nin altına gerileyecek.
Dezenflasyon öngören piyasa yıllık enflasyonu 12 ay sonra yüzde 33,2, 24 ay sonra yüzde 21,3 bekliyor. Önümüzdeki dönemde beklentiler hedeflerimize daha da yakınsayacak.
Mali disiplini güçlendirerek dezenflasyon sürecine verdiğimiz destek artarak devam edecek.
Fiyat istikrarına ulaşmak sabır ve zaman gerektiriyor, hedefimize ulaşmakta kararlıyız.
EĞİTİM ZİRVEDE
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan veriler şöyle:
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 50,85 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 104,80 ile eğitim oldu.
ANA HARCAMA GRUPLARINA EN YÜKSEK ARTIŞ GİYİM VE AYAKKABIDA
Ana harcama grupları itibarıyla 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 1,01 ile haberleşme oldu. Buna karşılık, 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 9,60 ile giyim ve ayakkabı oldu.
Endekste kapsanan 143 temel başlıktan (Amaca Göre Bireysel Tüketim Sınıflaması-COICOP 5’li Düzey) 2024 yılı Mayıs ayı itibarıyla, 23 temel başlığın endeksinde düşüş gerçekleşirken, 6 temel başlığın endeksinde değişim olmadı. 114 temel başlığın endeksinde ise artış gerçekleşti.
ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGESİ YILLIK YÜZDE 72,99
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2024 yılı Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 3,77, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 23,05, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72,99 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 66,53 olarak gerçekleşti.
ENFLASYON NEDEN YÜKSELDİ?
Ekonomistler, mayıs ayında hanehalkı doğalgazına verilen sübvansiyonun sonlanmasının enflasyona yukarı yönlü katkı yapacağını belirtti.
Yeni sezonla beraber giyim kalemi ve sigara zammının da TÜFE’yi mayıs ayında etkileyeceği ifade edildi.
ENFLASYON NE ZAMAN DÜŞECEK?
Enflasyonun mayısta aylık bazda yüzde 3 civarında yükselmesi bekleniyordu. Yıllık enflasyonun ise yüzde 75 ile zirveyi göreceği öngörülüyordu.
Ekonomi yönetimi, enflasyonun mayısta zirveyi görmesinin ardından sert düşüş kaydetmesini bekliyor.
Yıllık enflasyonda öngörülen düşüşte baz etkisi, sıkı para politikası ve Dolar/TL’deki yatay seyrin etkili olacağı ifade ediliyor.
Merkez Bankası, ikinci enflasyon raporunda, yıl sonu beklentisini yüzde 36’dan yüzde 38’e yükseltmişti.
Piyasanın yıl sonu beklentisi ise yüzde 40-42 civarında şekilleniyor.
ÖNCÜ GÖSTERGELER NEYE İŞARET ETTİ?
Öncü göstergeler de enflasyonda artışa işaret etti.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) verilerine göre mayıs ayında önceki aya göre perakende fiyatlar yüzde 3,59, toptan fiyatlar yüzde 2,59 arttı. Yıllık bazda artış oranı perakendede yüzde 82,20, toptan eşyada yüzde 61,21 oldu.
Koç Üniversitesi ve Konda’nın düzenlediği “Hanehalkı Enflasyon Beklenti” anketine göre mayıs ayında fiyat artış oranının yıllık yüzde 113 olması bekleniyor.
Mayıs ayında mutfak enflasyonu hızlandı. Türk-İş’in verilerine göre Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin gıda için yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 7,02 oranında gerçekleşti.
Son on iki ay itibarıyla değişim oranı ise yüzde 83,83 olarak hesaplandı. Yıllık ortalama yüzde 79,43 olarak gerçekleşti.
Açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki makas açıldı. Nisan ayında açlık sınırı, 18 bin 969 liraya yükseldi. Böylece 17 bin 2 lira olan asgari ücret ile arasındaki farkı bin 967 liraya çıktı.
