Çin’den Türkiye’ye yapılan araba ithalatında yeni bir lojistik sorunu başladı. Çin’in artan araba ihracatı, bu ülkeden araç taşıyan Ro-Ro gemilerinde kapasite sorunu yaşanmasına neden olurken, armatörler hudutlu kapasiteyi Avrupa üzere daha yüksek navlunun olduğu pazarlar için kullanıyor. Rusya-Ukrayna savaşının da tesiriyle araç taşıyan gemiler, Türkiye’ye gelmeyi tercih etmeyince, birtakım otomotivciler Çin’den araçları konteyner gemileriyle getirtmeye başladı.
Ro-Ro gemisi bulamadığı için konteynerle araç getirmeye başlayan markalardan biri de Çin sahipli İngiliz otomotiv markası MG oldu. Geçtiğimiz yıl Doğan Trend Otomotiv distribütörlüğünde Türkiye’ye süratli bir giriş yapan MG Otomotiv, pazarda süratli büyüyor. Lakin şirket, lojistik tarafında sorun yaşadığı için istediği müddette Çin’den araç getiremiyor. Mevzuyla ilgili DÜNYA’ya konuşan Doğan Trend Araba Markaları Genel Müdür Yardımcısı Tibet Soysal, gemi bulamadıkları için Çin’de üretilen MG araçları, ek maliyeti göze alarak Türkiye’ye konteyner gemileri ile getirmeye başladıklarını açıkladı.
Armatör, müşteri ve rota seçmeye başladı
Tibet Soysal, 2022 yılı başında Çin’ de yaşanan karantina periyodunun sona ermesiyle birlikte üretimlere sürat verildiğini hatırlatarak, ağır sevk programına bağlı olarak gemilerde yer badiresi başladığını aktardı. Soysal, sonlu gemi kapasitesi nedeniyle armatörlerin yıllık kontratlı çalıştıkları müşterilerine öncelik verdiğini ve sevkiyatlarda spot yüklemeleri ikinci plana attığını söz etti. Armatörlerin ayrıyeten yüksek navlun olan bölgelere verdiğini tabir eden Soysal, “Çin-Avrupa navlunu, Çin-Türkiye navlunundan daha yüksek olduğu için armatörler bu rotayı tercih ediyor. Ayrıyeten, Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle Türkiye üzerinden bu bölgelere sevk edilen araçların gönderilemiyor. Hasebiyle kapasite düştüğü için armatörler bu sebeple de rotalarını Türkiye yerine Avrupa’ ya çevirdi. Öteki yandan, Uzakdoğu’dan yükleme yapan armatörler, Türkiye limanlarına giriş-çıkış müddetinde kaybedecekleri süreyi, gemileri Avrupa’ya yönlendirerek sayısını artırmak tarafında değerlendirmeyi tercih ediyorlar” açıklamasını yaptı.
Cosco, katlanabilir araç çerçevesi geliştirdi
Diğer yandan, Çinli konteyner nakliyat devi Cosco Shipping de araç taşıyan gemilerin kapasitesindeki probleme yönelik geçtiğimiz haftalarda farklı bir tahlil geliştirmişti. Şirket, sıfır arabaların Çin dışına sevkiyatını sağlamak için çok emelli kağıt hamuru taşıyıcısı kullanmaya başladı. Lokal haber ajanslarının aktardığı bilgiye nazaran; Guangzhou merkezli nakliye şirketi, ticari araçları Güney Amerika’ya taşımak için yakın dönemde teslim edilen 62 bin DWT’lik Cosco Shipping Wisdom (2022 yapımı) kağıt hamuru taşıyıcısını konuşlandırdı. Cosco Shipping’in, bitmiş üç arabayı barındırabilen 12 metre uzunluğunda bir katlanabilir araç çerçevesi geliştirdi.
Ek maliyet ve vakit kaybına neden oluyor
Otomobilleri konteynerde taşımak ek lojistik maliyeti yarattığı üzere, teslimat müddetini de geciktiriyor. Doğan Trend Araba Markaları Genel Müdür Yardımcısı Tibet Soysal, hususla ilgili şu bilgileri verdi: “Konteynerle sevklerde Ro-Ro yüklemelerine göre ekstra maliyet oluşuyor. Konteyner demuraj bedelleri, tahmil, tahliye masrafl arı ek maliyet olarak karşımıza çıkıyor. Gemi varış süresi ile ilgili bir gecikme söz konusu değil ancak liman sahasında konteynerlerin boşaltılması Ro-Ro tahliyesine nazaran biraz daha uzun sürebiliyor.” Edinilen bilgiye nazaran, arabaları Ro-Ro gemisi yerine konteynerle taşıtmak bir otomotiv firmasının lojistik maliyetini yaklaşık yüzde 10 artırıyor.
Hasar riskini azaltmak için yalnızca iki araç yüklüyor
Taşımacılıkta yoğunlukla 40’lık konteynerler tercih ediliyor. DÜNYA’nın armatörlerden edindiği bilgiye nazaran, 40’lık bir konteynere 6 araba sığabiliyor. Özel bir sistemle araçlar iki kat halinde konteynere giriyor. Lakin konteynerde araç taşımanın kimi riskleri var. Araçlar taşıma sırasında hasar görebiliyor. Bu nedenle özel durumlar dışında konteynerle araç taşıma çok tercih edilmiyor. Taşınan araçlar da çoğunlukla ikinci el araçlar oluyor. MG, 40’lık konteynere hasar riskini minimize etmek için en fazla iki SUV araç yüklemesi yapıyor.
